Hücre

Hücre nedir?

Canlıların en küçük yaşamsal birimine hücre adı verilir. Hücreler canlıdır ve yaşamın devam edebilmesi için gerekli olan yaşamsal faaliyetleri gerçekleştirirler.

Doğadaki canlılar hücre sayılarına göre ikiye ayrılır:

1.Bir Hücreli Canlılar:Tek bir hücreden oluşan canlılardır. Amip, paramesyum, öglena gibi canlılar bir hücrelidir.tek-hucreliler

2.Çok Hücreli Canlılar: Çok sayıda hücrenin bir araya gelmesiyle oluşmuş canlılardır. Bu canlılarda hücreler değişik görevleri yapmak için iş bölümü yapmışlardır. Bu canlılarda hücreler şekil, büyüklük, görev yönünden farklılık gösterir. Aşağıda bir insan vücunda değişik görevleri yapmak için özelleşmiş hücreler görülmektedir.

hucre-cesitleri

Hücrenin robert-hookeKeşfi

Hücreler genellikle gözle görülemeyecek kadar küçüktür. Ancak onları büyüterek gözlemlemeye yarayan bir araç vardır. Bu araç mikroskoptur. Basit yapıdaki mikroskobu ilk keşfeden Robert Hooke’dur. Robert Hooke incelediği şişe mantarında bal peteği şeklinde yapılar görmüş ve bunlara ‘’içi boş oda’’ anlamına gelen ‘’hücre(cell)’’ adını vermiştir. Daha sonra yapılan araştırmalar hücrelerin şişe mantarı gibi ölü değil canlı yapılar olduğunu ve içinin boş olmadığını göstermiştir.

Hücrenin Ana Kısımları

1. Çekirdek:

  • Hücrenin denetim ve yönetim kısmıdır.
  • Bu görevi ona içinde barındırdığı kalıtım materyali yani DNA verir.
  • Bir canlı ile ilgili tüm bilgiler( saç rengi, göz rengi,kan grubu vb.) DNA’da yazılıdır.

2. Hücre Zarı:

  • Hücrenin en dış kısmıdır.
  • Görevi : Hücrenin içi ve dışı arasında madde alışverişini yapmaktır.
  • Canlıdır.
  • Esnektir.
  • Hücreye şekil verip dağılmasını önler.
  • Seçici-geçirgendir.

warningSeçici geçirgenlik hücre zarının canlı olduğunun bir kanıtıdır. Hücre zarı hücreye girmek isteyen maddeleri tanıyarak; yararlı olanların geçmesini, zararlı olanların hücre dışında kalmasını sağlar.

3. Sitoplazma:

  • Hücreyi doldurur.
  • Yumurta akı kıvamında yarı akışkan bir sıvıdır.
  • Hücredeki yaşamsal olay sitoplazmanın içinde organel adı verilen yapıların içinde gerçekleşir.

ORGANELLER:

  • Mitokondri: Hücrede enerji üretir.
  • Ribozom: Protein sentezi yapar.
  • Lizozom: Hücrenin sindirim işlerinden sorumludur.
  • Golgi Aygıtı: Salgı üretir
  • Endoplazmik Retikulum (ER): Hücre zarı ile çekirdek arasındaki kanallar sistemidir. Madde taşır.
  • Koful: Hücrenin depo merkezidir.
  • Kloroplast: Sadece bitki hücrelerinde bulunur !!!!  Görevi fotosentez yapmaktır.
  • Sentrioller: Sadece hayvan hücrelerinde bulunur!!!! Hücre bölünmesinde görev alır. 

HÜCRE DUVARI (HÜCRE ÇEPERİ)

  • notepadSadece bitki hücrelerinde bulunur.
  • Hücre zarının etrafını sarar
  • Serttir
  • Ölüdür.
  • Tam geçirgendir.
  • Bitki hücresinin daha dayanıklı olmasını sağlar.

Hücre Çeşitleri

  • Hayvan Hücresi
  • Bitki Hücresi olmak üzere iki çeşittir.

bitki-hayvan-hucresi_1-1

 
BİTKİ HÜCRESİ
HAYVAN HÜCRESİ
1 Kloroplast vardır. Kloroplast yoktur.
2 Hücre çeperi vardır. Hücre çeperi yoktur.
3 Şekli köşelidir. Şekli yuvarlaktır.
4 Sentrioller yoktur. Sentrioller vardır.
5 Kofullar büyük ve az sayıdadır. Kofullar küçük ve çok sayıdadır.

Hücreden Organizmaya

hucreden-organizmaya

→Benzer özellikte ve yapıdaki hücreler belli bir görevi yapmak üzere bir araya gelerek dokuları oluştururlar.

ÖR: Kemik dokusu, kas dokusu v.b.

→Belirli bir görevi yapmak üzere bir araya gelen dokular, organları meydana getirirler.

ÖR:Kalp, mide,göz v.b.

→Bir görevi yapmak için birlikte çalışan organların oluşturduğu grup sistem adını alır.

ÖR:Sinir sistemi, solunum sistemi gibi.

→Vücudumuzdaki tüm sistemler birbirine bağlanarak organizmayı meydana getirirler.

 

Böylelikle Hücre konusunu tamamladık. Umuyoruz ki bu konuyu yararlı bulmuşsunuzdur. Güncel konular için facebook ve google+ üzerinden bizi takip edebilirsiniz. Tekrar görüşmek üzere…

Sonraki Konu >>

3 Yorum

  1. İsmet Kocabaş Ekim 17, 2016
    • Didem Kuruoğlu Ekim 18, 2016
  2. Sezgin Alay Kasım 7, 2020

Cevap Yaz