Bu ünitemizde kalıtsal maddelerin özelliklerini ve genetik ile ilgili temel kavramlar’ı inceleyeceğiz.

KROMOZOM

Hücrenin canlılık olaylarıyla ilgili bilgileri taşır.

Hücre bölüneceği zaman DNA kısalıp kalınlaşıp özel proteinle birleşmesiyle ortaya çıkar.

X şeklinde görünümü vardır. Kromozomun yapısında 2 tane DNA bulunur.

Her sağlık bireyde aynı sayıda kromozom sayısı bulunur.

Bazı canlıların kromozom sayısı aynı olabilir.

Örneğin: 

Tavuk= 78

Köpek=78

Eğrelti otu=500

İnsan=46

Kurt Bağrı Bitkisi=46

Moli Balığı=46

Canlılarda kromozom sayısının aynı olması canlılar arasında akrabalık ilişkisinin olduğunu göstermez. Ayrıca kromozom sayısı canlıların büyüklüğü ile ilgili değildir. Yani kromozom sayısı aynı olan insan ile moli bağı arasında hiçbir akrabalık ilişkisi olmazken, Kromozom sayısı fazla olan eğrelti otunun gelişmişlik düzeyi en fazladır diyemeyiz.

DNA

Kromozomu meydana getiren yönetici moleküle DNA denir.

Hücredeki beslenme, boşaltım, solunum ve üreme gibi tüm canlılık faaliyetlerini yönetir.

DNA’nın açılımı: Deosiriboz Nükleik Asittir.Yani yapısında bulunan 5C’lu şekere göre adlandırılmıştır.

Şekli: Çift zincirli, sarmal yapıdadır. Bu yapıyı bulan kişi “Watson Crick’tir.

Tüm canlılarda ve hücrelerde bulunur.

Görevi:Yönetim ve kalıtımdır.

Yapı Birimi: Nükleotidtir.

Görev Birimi: Gendir.

GEN

DNA üzerinde belirli görevleri içeren kalıtım birimidir.

DNA’nın görev birimidir.

Kalıtsal bilgileri taşır.

Kromozom üzerindeki gen sayısı ve gen uzunluğu değişebilir.

NÜKLEOTİD

DNA’yı meydana getiren yapı birimidir.

Nükleotidlerin sayısındaki ve dizilişteki farklılıklar gen çeşitliliğini sağlar.

Nükleotidin yapısı:

Fosfat (P)+ Şeker(Ş)+ Organik Bazdan (B) oluşur.

PaŞaBahçe olarak kodlama yaparak; nükleotidin yapısını aklımızda daha kolay tutabiliriz.

Organik bazlarımız Adenin (A),Guanin (G), Sitozin (C) ve Timin(T) olmak üzere dört tanedir.

Nükleotitler yapısında bulunan organik baza göre isimlendirilir.

Hücredeki kalıtsal yapıları karmaşıktan basite doğru sıralarsak

1.Kromozom

2.DNA

3.Gen

4.Nükleotid olarak sıralanır.

Sıralamayı aklımızda kolayca tutabilmek için KeDi GeNi olarak kodlayabiliriz.

Böylelikle Kromozom, DNA, Gen, Nükleotid konusunu tamamladık. Umuyoruz ki bu konuyu yararlı bulmuşsunuzdur. Güncel konular için facebook ve google+ üzerinden bizi takip edebilirsiniz. Tekrar görüşmek üzere