Bir önceki konumuzda ışığın maddeyle karşılaşmasını incelemiş maddelerin ışık geçirgenliklerine göre saydam, yarı saydam ve saydam olmayan (opak) şeklinde üç gruba ayrıldığını öğrenmiştik. Bu yazımızda ise ünitenin son bölümü olan “tam gölge” konusunu ele alacağız.
Tam Gölge
Noktasal ışık kaynağının önüne opak cisim konulduğunda cismin arkasında karanlık bir bölge oluşur. Bu karanlık bölgeye “tam gölge” denir.
Not : Tam gölgenin oluşmasının sebebi ışığın doğrusal yolla yayılmasıdır.
Tam gölgenin boyu ;
1.Işık kaynağı ile opak cisim arasındaki uzaklığa
2. Opak cisim ile perde arasındaki uzaklığa
3. Işık kaynağı ile perde arasındaki uzaklığa
bağlıdır.
- Işık kaynağı cisme yaklaştırılırsa tam gölge büyür, uzaklaştırılırsa küçülür.
- Perde cisimden uzaklaştırılırsa tam gölge büyür, yaklaştırılırsa küçülür.
- Tam gölge opak cismin şekline benzer. Bu özellik bir gösteri sanatı olan gölge oyunlarında kullanılır.
- Güneş tutulması ve Ay tutulması da birer gölge olayıdır.
- Gün içinde Güneş’in konumuna göre gölgenin hem boyu hem de yönü değişir.
Güneş ışınları eğik açıyla geldiğinde gölge boyu uzun, dike yakın geldiğinde ise kısa olur. Eğer güneş ışınları dik açı ile gelirse gölge oluşmaz.
Güneş’in doğuşundan öğlene kadar bir cismin yerdeki gölge boyu kısalır. Öğleden akşama doğru ise gölge boyu tekrar uzar.
Öğle saatlerinde ise gölge boyu en kısa olur. Çünkü bu saatlerde Güneş tam tepededir ve Güneş ışınları dike yakın bir açı ile gelir.
Eski dönemlerde insanlar zamanı ölçmek için güneş saati kullanırlardı. Genel olarak rastlanan yatay güneş saati tasarımlarında dikey olarak yerleştirilmiş bir çubuğun gölgesi, yatay yerleştirilmiş bir yüzeyde günün saatlerini gösteren kadrana düşer. Güneş gökyüzünde ilerledikçe çubuğun ucunun saat üzerinde bıraktığı gölge, farklı saat çizgilerine denk gelecek şekilde hareket eder.
Bu konu anlatımının çalışma kağıdına buradan ulaşabilirsiniz.
Bizlere destek olmak için sayfamızın en alt kısmına yorum yapabilir veya sosyal medyadan çalışmalarımızı paylaşabilirsiniz.
Geri bildirimleriniz bizim için önemli. Güncel bilgiler için facebook ve instagram üzerinden bizi takip edebilirsiniz. Tekrar görüşmek üzere…
