Bu yazımızda Güneş ve Ay tutulmaları nı inceleyeceğiz. 5.sınıfta öğrendiğimiz ışığın yayılması ve tam gölge ile Güneş, Dünya ve Ay’ın özellikleri konusunu hatırlamak isteyenler linklerden bu yazılara ulaşabilirler.
Güneş Tutulması
- Güneş, Dünya ve Ay birbirlerine göre hareketlerinden dolayı bazen aynı hizaya dizilirler.
- Ay’ın Güneş ile Dünya arasında girmesi sonucu; Ay’ın gölgesi Dünya’nın üzerine düşer ve Dünya’nın belli bir bölgesinde Güneş görünemez hale gelir. Buna Güneş Tutulması denir.
- Bu hizalanmayı hatırlamak için GünAyDın kodlamasını kullanabiliriz.
Gün – Ay – Dın
Güneş – Dünya – Ay
Güneş Tutulmasının Özellikleri:
- Güneş-Dünya ve Ay aynı hizadadır.
- Ay, Dünya ile Güneş arasındadır.
- Ay’ın gölgesi Dünya’nın üzerinde düşer.
- Güneş tutulması gündüz ve Ay’ın Yeni Ay evresinde gerçekleşir.
- Ay, yeni ay evresinde olmalıdır çünkü; Ay bu evrede Güneş ve Dünya arasındadır.
Her Yeni Ay evresinde Güneş Tutulması gerçekleşmez. Çünkü; Ay’ın yörüngesi 5 derece eğiktir ve Dünya’nın eksen eğikliği ile her zaman uyuşmaz.
- Güneş Tutulması Tam Güneş Tutulması ve Parçalı Güneş Tutulması olmak üzere iki çeşittir.
- Tam Güneş Tutulmasında her yer karanlık olurken, Parçalı Güneş Tutulmasında yarı gölge oluştuğu için tam karanlık olmaz.
Güneş Tutulmasına çıplak gözle, doğrudan bakmak göz sağlığı için çok tehlikelidir. Güneş’ten gelen zararlı ışınlar gözümüze zarar verebilir. Bu nedenle Güneş Tutulmasını izlemek istiyorsak, özel filtrelerin olduğu gözlükleri kullanmamız gerekir.
Ay Tutulması
- Güneş, Dünya ve Ay birbirlerine göre hareketlerinden dolayı bazen aynı hizaya dizilirler.
- Dünya’nın, Ay ile Güneş arasına geçmesi sonucu; Dünya’nın gölgesi Ay’ın üzerine düşer ve Ay görünmez olur. Buna Ay Tutulması denir.
- Bu hizalanmayı hatırlamak için Gün Daha Aydınlanmadı kodlamasını kullanabiliriz.
Gün – Daha – Aydınlanmadı
Güneş – Dünya – Ay
Ay Tutulmasının Özellikleri:
- Güneş, Dünya ve Ay aynı hizadadır.
- Dünya, Ay ile Güneş arasındadır.
- Dünya’nın gölgesi Ay’ın üzerine düşer.
- Ay tutulması gece ve Ay’ın Dolunay evresinde gerçekleşir.
- Ay tutulması sırası, Güneş tutulmasının aksine Dünya’nın her yerinden gözlemlenebilir ve koruyucu bir gözlük kullanımına gerek yoktur.
Sonuç;
- Ay ve Güneş tutulmaları belli aralıklarla meydana gelen doğa olaylarıdır.
- Tutulmalar ışığın doğrusal yayıldığının bir kanıtıdır.
- Ay ve Güneş tutulmalarında ışığın yayılması, tam gölge kuralları geçerlidir.
- Ay’ın Dünya etrafındaki dolanma ekseni düzgün olmadığı için her yeni ay evresinde Güneş tutulması, her dolunay evresinde Ay tutulması gerçekleşmez.
Bu konu anlatımının çalışma kağıdına buradan ulaşabilirsiniz.
Güncel konular için facebook , instagram üzerinden bizi takip edebilirsiniz. Tekrar görüşmek üzere.
